Czy dokuczają Ci ciągłe zaparcia lub biegunki i masz wrażenie, że gazy pojawiają się po praktycznie każdym posiłku? Nawet łyk wody powoduje u Ciebie wzdęcie brzucha i nie pamiętasz dnia, kiedy nie czułeś dyskomfortu w jelitach? To może być SIBO.
Czym jest SIBO?
SIBO, czyli przerost bakteryjny jelita cienkiego, objawia się przede wszystkim wzdęciami, którym często (ale nie zawsze) towarzyszą gazy, a także bóle brzucha, przelewania, uczucie pełności czy nawet refluks. Dodatkowo, podobnie jak w IBS, występuje zmiana rytmu wypróżnień, konsystencji stolca oraz pojawia się uczucie niepełnego wypróżnienia. Osoby z przerostem bakteryjnym zmagają się z zaparciami lub biegunkami lub naprzemiennie oba tymi objawami. Niestety SIBO to nie tylko dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Często u chorych obserwuje się przewlekłe zmęczenie, bóle głowy, zaburzenia koncentracji, zaburzenia miesiączkowania, astmę, bezdechy, zaburzenia nastroju, a nawet nudności czy wymioty.
Jak diagnozować SIBO?
Najbardziej miarodajnym i wiarygodnym badaniem w kierunku SIBO jest test wodorowo-metanowy z użyciem laktulozy lub glukozy. W celu poznania przyczyny przerostu bakteryjnego, zleca się dodatkowo szereg innych badań, co ułatwia albo przede wszystkim umożliwi wyleczenie SIBO. Nie poleca się natomiast testu z samym wodorem, który pozostawia wiele niejasności.
Jak leczyć SIBO?
Antybiotykoterapia
Najczęściej wybierany przez gastroenterologów sposób leczenia SIBO. W większości przypadków jednak stosowanie antybiotyków jest niewystarczające. W terapii bardzo pomocne będą zioła czy leki przeciwgrzybicze (jeśli towarzyszy przerost grzybiczy w jelicie cienkim), a także prokinetyki.
Leczenie naturalne
Fitoterapia, jest istotnym elementem terapii SIBO. Oczywiście, leczenie za pomocą ziół będzie wymagało więcej czasu, ale również jest skutecznym sposobem leczenia SIBO. W terapii przerostu bakteryjnego stosuje się m.in.: olejek z oregano, triphala, berberyna, tymianek, imbir, cynamon i inne. Zioła w połączeniu z antybiotykoterapią przynoszą ulgę i eliminują objawy SIBO.
Prokinetyki
Substancje zarówno pochodzenia naturalnego, jak i syntetyczne są niezbędne w leczeniu SIBO. Prokinetyki usprawniają motorykę jelit, co sprawia że znikają zaparcia i inne uciążliwe objawy. Co więcej, prokinetyki zapobiegają nawrotom SIBO. Znanym naturalnym przykładem tych substancji jest Iberogast, który poprawia ruchliwość żołądka i funkcjonowanie jelit, co potwierdzono w badaniach naukowych.
Dieta
Ostatnim równie istotnym elementem na drodze leczenia przerostu bakteryjnego jest odpowiednie odżywianie. Rekomenduje się stosowanie diety LOW FODMAP. Głównym założeniem tego sposobu odżywiania jest ograniczenie spożywania węglowodanów, które powodują nadmierną fermentację w jelitach. Większość pacjentów widzi istotną poprawę samopoczucia po włączeniu diety LOW FODMAP. Znikają przede wszystkim wzdęcia, zmniejsza się ilość gazów i bólów brzucha oraz reguluje się rytm wypróżnień.
Co jeszcze może pomóc w leczeniu SIBO?
Niezmiernie ważna w terapii jest również regularna aktywność fizyczna, która będzie korzystnie wpływała na objawy, szczególnie na poprawę motoryki przewodu pokarmowego. Codzienne ćwiczenia, spacery czy jakikolwiek ruch będzie pozytywnie oddziaływał na nasze samopoczucie zarówno fizyczne, jak i psychiczne.
Terapia wisceralna, czyli masaże brzucha, mające na celu przywrócenie prawidłowego napięcia w jamie brzusznej. Przynoszą rozluźnienie i ulgę osobom zestresowanym i pospinanym.
Istotna jest także praca nad psychiką, ponieważ nadmierny długotrwały stres przyczynia się do zaburzeń mikroflory jelitowej oraz na samą motorykę jelit. Pomocne w redukcji stresu będą techniki relaksacyjne, mindfullness, dbanie o odpowiednią jakość i ilość snu, zmiana sposobu myślenia czy zwykły ruch i aktywność fizyczna.
Zbudowanie silnych rytmów okołodobowych, czyli dbanie o odpowiednią ilość i jakość snu. Nawet łagodne zaburzenia rytmu dobowego spowodowane niewłaściwą ekspozycją na światło, spożywaniem posiłków o nieodpowiedniej porze czy brakiem aktywności fizycznej mogą przyczyniać się do nasilenia objawów.